Badania genetyczne
Test na predyspozycje do rozwoju danego schorzenia wykonuje się tylko raz w życiu. Wynik badania genetycznego na raka jest niezmienny, niezależnie w którym momencie życia zostanie wykonane badanie.
Badania genetyczne na raka – na czym polegają testy nowotworowe?
Badanie genetyczne na raka jest testem służącym sprawdzeniu poprawności naszej informacji genetycznej. To test, w którym przy użyciu metod laboratoryjnych można wykryć odziedziczone od rodziców zmiany genetyczne (mutacje, polimorfizmy) występujące w chromosomach, genach, czy białkach badanej osoby. Badany jest materiał genetyczny (DNA), który uzyskuje się z komórek krwi lub z wymazu z jamy ustnej.
Dlaczego warto wykonywać badania genetyczne na raka i testy badające predyspozycje do nowotworów?
Mutacje mające szkodliwy efekt na zdrowie mogą znacząco zwiększyć prawdopodobieństwo rozwoju choroby onkologicznej. Około 5-10% wszystkich chorób nowotworowych jest dziedzicznych, czyli przekazywanych z pokolenia na pokolenie. Szacuje się, że dziedziczny rak piersi dotyczy w Polsce miliona kobiet. Zwiększonym ryzykiem zachorowania na raka jelita grubego obarczony jest również około milion Polaków. Natomiast zwiększoną skłonność do rozwoju raka płuca ma aż kilka milionów osób. Przeciętna Polka obarczona jest 6-procentowym ryzykiem zachorowania na raka piersi i około 2-procentowym ryzykiem rozwoju raka jajnika.
Kto powinien wykonać badania genetyczne w kierunku raka? Do kogo skierowane są pełne panele nowotworowe?
Każdy z nas powinien dobrze znać historię zdrowotną swojej rodziny oraz chorób, które się w niej pojawiały. Jeżeli dwóch, lub trzech członków rodziny chorowało na taki sam nowotwór, można mieć uzasadnione podejrzenia, że w tej rodzinie krążą geny odpowiedzialne za zwiększone ryzyko rozwoju nowotworu. Przeprowadzenie badań genetycznych na raka powinny rozważyć szczególnie te osoby, których członkowie rodziny zachorowali na raka w młodszym wieku (poniżej 50 roku życia). Młody wiek zachorowania pacjenta na nowotwór, może budzić podejrzenia, że jest to rak o charakterze dziedzicznym.
Co zrobić z wynikiem badania genetycznego na raka. Profilaktyka i czujność onkologiczna.
Nosicielstwo mutacji skorelowanej z rozwojem nowotworu nie jest jednoznaczne z zachorowaniem! Świadczy jedynie o zwiększonym prawdopodobieństwie rozwoju danego schorzenia. Ryzyko zachorowania na raka można zredukować utrzymując zdrowy tryb życia. Szczególnie ważne jest zachowanie prawidłowej masy ciała, zażywanie regularnej aktywności fizycznej, zdrowej diety antyrakowej oraz unikanie używek, takich jak papierosy czy alkohol. Należy pamiętać, iż osoby będące nosicielami mutacji powinny podlegać odpowiednio częstym badaniom profilaktycznym. Dzięki temu możliwe jest wykrycie zmiany nowotworowej na wczesnym etapie. Leczenie chorego z nowotworem we wczesnym stadium zaawansowania jest znacznie bardziej efektywne.